Төрел бөлүктүң тускай ады тыва кижиниң бодунуң допчу намдарын хандыр билип алырынының бир аргазы болур. Шаандагы шагда тыва кижи авазының адын адавас чораан, ынчаарга адазының адын болгаш укталган төрел аймааның адын адаар чаңчылдыг чораан. Черниң черинге чораан тыва кижи бир танывазы кижиге ужуражып келгеш, чугаалажып таныжар. Кымның оглул азы кымның кызыл деп айтырган болза, «Монгуш Чамбалдың оглу мен» дээр азы «Сарыглар Чечектиң кызы мен» дээр, ооң соонда чүвениң ужуру билдине бээр.

Төрел бөлүктүң кижилерин, оларның чурттап турар черин база кайы кожуунга чагыртып турарын билири албан турган.

Бурунгу өгбелерниң мындыг үлегер чугаазы бар: «Ат өлүрүнүң орнунга боду өлгени дээре».

Шаг шаандан тура тывалар кижиниң адын онзалап көөр чораан. Чаш уруг төрүттүнерге, тускай атты бээр. Уруг-дарыгның ада-иези, олары чүвени шору билиптер апарганда, адазының дөргүл-төрелдериниң болгаш ха-дуңмаларының кижи бүрүзүнүң аттарын тус-тус айтып бээр, ынчалзажок оларны дорт адаарын хоруглуг кылдыр өөредир. Кижилерниң чиңгине аттарын солуур хүндүлел аттарын болгаш ол-ла аттарны адап харылзажырын болгаап каарлар.

Кижиниң ады кижиниң боду дижир. Кижиниң мөзү-шынары, ынакшылы, чоргааралы, килеңи, буянныы, бужартааны ады-биле шуут холбашкан болур, ынчангаш тыва кижи хамыктың мурнунда арыг адын бодаар чаңчылдыг, ол болза ада-өгбениң чагыы болур.

Алган дөзү:
Кенин-Лопсан М.Б. Тыва чаңчыл (Тувинские традиции) – Кызыл, 2017 – ар. 56-57.