Хей-аът дээрге хейлиг азы херекчок чүве дээн утканы эвес, а көзүлбес боттуг чүүл, бо таварылгада кижиниң иштики сагыш- сеткилиниң онза байдалы, ооң тура-соруунуң чадазы дээн уткалыг. «Хей-аъдым көдүрүлгеш, кедергей-ле хөй чүүлдерни бичии када кылып кааптым», «хей-аъдыңар бедик болзун!» деп чугаалар йөрээлди кижи бүрүзү дыңнаан.

Эки кылган ажыл, чымчак сөс кижиниң хей-аъдын көдүрер, ооң уламындан кижиниң иштики «октаргайы» быжыгар. Чижээ, хүрешке, ча адарынга азы аът мунарынга ынак дижик сен. Ону эки кылып билир дизе, чүгле күш-шыдал эвес, а чүткүл болгаш изиг күзел негеттинер. Түңнел чедип аар дээн кижи бүгү-ле күжүн мөөңнеп, шилип алган оруунуң бергелеринге торулбайн, тиилелгени чедип алыр аргаларга чаңчыгарга, хей-аът чайгаар бедип, ооң-биле чергелештир быжыг кадыкшыл, тура-сорук, бодунга бүзүрел быжыгар, бедик чедиишкиннерниң ээзи болу бээр.

Чедип алган чедиишкин кижини улам хей-аът киирер, оон-даа эки ажылдаар, оон-даа хандыр чүвени билир, чаа-чаа чүүлдер өөрениринче сорук киирер. «Кадык мага-ботта бедик хей-аът бар» деп чугааны думчукка кертип, аарыг-ажык деп чүве билбес, омак-сергек болурун оралдажыңар. А быжыг кадыкшыл чүгле чаңгыс кижиниң эвес, а бүгү чоннуң байлаа болур. Кижиниң кадыкшылындан ниитилелдиң сайзыралы кедергей хамааржыр!

ХЕЙ-АЪДЫҢАР КЕЗЭЭДЕ БЕДИК ЧОРЗУН!

#Тыва #народная_педагогика #улусчу_педагогика #бурунгу_ужурлар #өгбелер #улусчу_ужурлар #хей_аът

Источник фото: Королевство путешествий