Шагааның сүзүү – саң салыры

  • просмотры: 51 |
  • 21 | Февраль |2023

Шаандан тура тыва кижи саңны аржааннап, аңнап, чер азы даг дагаанда, улуг үүле бүдүргенде, Шагаа дүшкенде салыр чораан.

Саң салыры дээрге өгнүң эр ээзиниң бодунуң болгаш өг-бүлезиниң мурнундан өршээл, кежик дилеп, Дээр Ада болгаш Чер Ие – биле чажыт сымыраныг чугаазы болур. Саӊ салыр ёзулалды эртенги хүннүӊ херели аалдыӊ коданынга дээй бээри-биле эгелээр. Артыжын, ыяш-дажын, чеминиң дээжизин баш бурунгаар аңгылап, белеткеп алган болур.

Шагаада саӊны эӊ улуг назылыг кижи эр хиндиктиг чонну баштап алгаш, бедик, арыг черге салыр. Харны чыггаш, оваалап каан бедигээшке үш дашты салгаш, ооӊ кырынга от кыпсыр. Саӊны кывыскаш, аъш-чемниӊ дээжизин салыр, от ээзинге, эрги чылга, чаа чылга дээш чоруй баар. Бо кылдыныглар аӊгы-аӊгы бурганнарга, чер ээлеринге база оттуӊ ээзинге тускай өргүл болуп турар. Ол үеде ыяап-ла йөрээл сөстер чугалаары чугула.

Тыва үндезин культура төвүнүң эр хиндиктиг чону бедик черлерге Дөгээ баарынга, “Кадарчы” тураскаалының девискээринге, Хөөмей оваазынга база Тыва төптүң хериминиң иштинге саңын салып, ак чеминиң дээжизин бурганнарга, оран-таңды ээлеринге өргүп, йөрээлин салып эртенги хүннүң херелдери-биле суг олуттуг каразымаар Тоолай чылын уткуп алганннар.