«Таңды сынның эдискизи». Мөөрейниң түңнелдери

  • просмотры: 51 |
  • 7 | Март |2023

Февраль 28-тиң хүнүнде Таңды кожууннуң Балгазын суурга Тыва Республиканың алдарлыг артизи Начын Александрович Чоодунуң чырык адынга тураскааткан «Таңды сынның эдискизи» деп республика чергелиг хөөмей-сыгыт мөөрейи болуп эрткен. Ук мөөрейге киржири-биле Таңды, Каа-Хем, Улуг-Хем, Эрзин кожууннардан, Кызыл хоорайдан ниитизи-биле 40 ажыг бичии болгаш элээди назылыг хөөмейжилер чыглып келгеннер.

«Таңды сынның эдискизи» деп мөөрей ийи аңгы хевирге болуп эрткен: ансамбльдер болгаш чаңгыстың күүселдези. Мөөрейге 6 ансамбль, чаңгыстың күүселдезинге 16 хөөмейжи киришкен. Балгазынның «Начын Чооду» аттыг көдээ культура бажыңынга бичии болгаш элээди назылыг киржикчилерниң күүселдези-биле хөөмейниң янзы-бүрү хевирлери ыяңгылыг кылдыр куттулуп хүнзээн.

Тыва хөөмей-сыгытты бүгү-делегейде нептередип чоруур алдар-аттыг «Алаш» бөлүү ук мөөрейни деткип, чыылган чонга аян тудуп, бараан болганы – хемчегни улам шимеп каастаан.
Начын Александрович Чооду уран салым-чаяаны-биле тыва уран чүүлдүң төөгүзүнде балалбас исти артырып каан. Таңды кожууннуң, Тывавыстың ховар оглу. Адазының соон салгап, ооң кылып чораан ажыл-херээн уламчылаар оолдары чонунга бараан болуп чорууру канчаар-даа аажок өөрүнчүг.
Өөнүң ишти, Тыва Республиканың улустуң хөөмейжизи, Тыва Республиканың алдарлыг артизи, “Ада-иениң алдары” аттыг орденниң эдилекчизи Шончалай Оюн-ооловна Чооду-Ооржак чыылган чонунга өөрүп-четтиргенин илереткеш, Тыва үндезин культура төвүнүң удуртукчузу Игорь Михайлович Көшкендейниң өмүнээзинден Өөрүп четтирииишкин бижиктерин мөөрейниң эрттирикчилеринге сунган.

Шииткекчилер бөлүү бедик мергежилдиг культура ажылдакчылары болган. Олар киржикчилерни чөптүү-биле шиидип, түңнелдерни үндүргеннер.
14 хардан 17 харга чедир чаңгыстың күүселдезиниң түңнелдери:
1-ги черге Ичин-Норбу Аясович Чүльдүм төлептиг болган.
2-ги черни Намзырай Алексеевич Дартык-оол чаалап алган.
3-кү черде Амыр-Манаа Мергенович Суваң болган.

7 хардан 13 харга чедир чаңгыстың күүселдезиниң түңнелдери:
1-ги черде: Окчаа Начын оглу Чооду,
2-ги черде: Рустам Русланович Дажы,
3-кү черде: Доржу Буян-Бадыргыевич Донгак.

Ансамбльдер аразынга мөөрейниң түңнелдери:
14 хардан 17 харга чедир бөлүктер аразынга 1-ги черни Улуг-Хем кожууннуң «Дембилдей» бөлүү чаалап алган. 2-ги черге Эрзин кожууннуң «Дыңгылдай» бөлүү төлептиг болган.

7 хардан 13 харга чедир бөлүктер аразынга 1-ги черни Таңды кожууннуң Межегей сумузундан келген «Эртине-Булаа» бөлүүнге тывыскан. 2-ги черни Улуг-Хем кожууннуң «Дембилдей» бөлүү чаалап алган. 3-кү шаңналдыг черни Каа-Хем кожууннуң Суг-Бажы суурдан келген «Арбай-Хоор» бөлүү база Кызыл кожууннуң Кур-Черден «Чедер» бѳлүү үлешкеннер.

Тускай шаңналдар:
14 хардан 17 харлыг киржикчилер аразынга сыгыт күүселдезиниң тускай шаңналынга Айдыс Александрович Куулар, борбаң хевиринге Тумен-Байыр Ооржак, хѳѳмей хевиринге Юрий Юлдашевич Белецкий тус-тузунда тѳлептиг болганнар.

7-13 харлыглар аразынга тускай шаңналдар:
Хѳѳмей хевиринге Айыжы Арсланович Шактар, сыгыт хевиринге Сонам Чингисович Конгар-оол, каргыраа хевиринге Алдын-Херел Арамович Монгуш, эзенги хевиринге Мундупай Сергеевич Норбу тѳлептиг болганнар.

Тыва Республиканың алдарлыг артизи Начын Александрович Чоодунуң чырык адынга тураскааткан «Таңды сынның эдискизи» деп республика чергелиг хөөмей-сыгыт мөөрейин идепкейлии-биле эрттирген Таңды кожууннуң Культура эргелелинге Тыва үндезин культура төвүнүң өмүнээзинден улуу-биле өөрүп четтиргенивисти илереттивис!