ТЫВА АКША

  • просмотры: 51 |
  • 29 | Декабрь |2021

Шаандагы Тыва акшаны дииӊ биле молдурга солуп турган. Чижелээрге, 1 хой өртээ – 10 дииӊ, шарыныӊ – 100 дииӊ. Ынчап кээрге, натуралыг орнажылга хевири нептерээн турган.

Тываныӊ саӊ-хөө яамызы 1922 чылда тургустунган, ынчалза-даа чурттуӊ девискээринге дириг «акшалар»-биле чергелештир деӊзилээр мөӊгүн (лаӊ – 100 гр., цеӊ – 10 гр., пыӊ – 1 гр.), кыдат яншаа, орус күш-ажылчы колонияныӊ болгаш тыва Чазактыӊ боннары (почта марказы хевирлиг түр акша), совет червонец, моол төгерик база саарылгага чоруп турган.

1924 чылдыӊ декабрьда Тываныӊ төп кооперативи организастаттынган. 1925 чылдыӊ чайын Тыва Арат Республиканыӊ Чазааныӊ төлээлери Москвага чедип, совет валюта – рубльди: мөӊгүн монеталарны, саазын казначей болгаш банк билеттерин Тывага саарылгаже үндүрер база Тыва садыг-үлетпүр банкызын тургузар дугайында дугуржулгага ат салганнар.

Ол үеде Тывага үлетпүр барааннары эвээш турган. Ынчангаш рубльдиӊ Тывадан дашкаар үнери көвүдээн. Орус валютаны Тывадан үндүрбес дээш Тыва банк ындыг акшага «чүгле Тыва иштинге күштүг» деп таӊма базар ужурга таварышкан. Тыва кижи ол хемчегни шын медереп билип турган. Ооӊ түӊнелинде: чурттуӊ социал–экономиктиг хөгжүлдезиниӊ шалыпкын темпизиниӊ, банк ажылын бодамчалыг, мерген чорутканыныӊ, саӊ–хөө системазын чурумчутканыныӊ ачызында 1936 чылда көстүп келген национал валюта – АКША чурт иштинге «чүгүрүп», күш кирип эгелээн.

Ю.Дарбаа «Тыва дугайында 99 айтырыгга харыы».

#тыватөп
#Центр_тувинской_культуры
#традиции_обычаи