Март 1-ниң хүнүнде Сүт-Хөл кожууннуң Суг-Аксы сумузунга «Уран дарган»-биле чергелештир Алдан-Маадырларның тура халыышкынының 140 чыл болган оюнга тураскааткан тыва ча адар оюннуң баг адар хевиринге “Самбажыктың согуннары” деп республика чергелиг мөөрей болуп эрткен. Ук мөөрейге ниитизи-биле 42 багжы киришкен. Оларның аразындан шылгарап үнген тиилекчилер: 1-ги черде – Тыва Республиканың Мерген адыгжызы Хомушку Айдың (Бай-Тайга кожуун);...Read More

Хүндүлүг херээжен чонувус! Частың чараш байырлалы март 8 таварыштыр март 9-туң хүнүнде 19:00 шакта Тываның В. Көк-оол аттыг национал хөгжүм-шии театрынга болуп эртер “ЭРГИМ ЭНЕЛЕРГЕ” деп байырлыг концертче силер бүгүдени чалап тур бис!Read More

Февраль 28-тиң хүнүнде Таңды кожууннуң Балгазын суурга Тыва Республиканың алдарлыг артизи Начын Александрович Чоодунуң чырык адынга тураскааткан «Таңды сынның эдискизи» деп республика чергелиг хөөмей-сыгыт мөөрейи болуп эрткен. Ук мөөрейге киржири-биле Таңды, Каа-Хем, Улуг-Хем, Эрзин кожууннардан, Кызыл хоорайдан ниитизи-биле 40 ажыг бичии болгаш элээди назылыг хөөмейжилер чыглып келгеннер. «Таңды сынның эдискизи» деп мөөрей ийи аңгы хевирге...Read More

Хүндүлүг өгбелеривис алдан-маадырларның тура халыышкынындан эгелеп 140 чыл ою, Тыва үндезин культура төвүнүң тургустунганындан бээр 15 чылдаан ою база Тываның эң улуг назылыг хүндүлүг дарганы Виктор Саныйбановичиниң юбилейи таварыштыр республика чергелиг “Уран дарган” деп дарганнар мөөрейиниң түңнелдери: – ги черни Балчый Эдуард (Улуг-Хем кожуун); – ги черни Сат Александр (Чөөн-Хемчик кожуун); – кү черни Ооржак...Read More

Февраль 24-те “Гастелло” аттыг национал парыгынга тыва чоннуң ыдык байырлалы Шагаа таварыштыр республика чергелиг ча адар оюннуң баг адар хевири болуп эрткен. Ук мөөрейге бежен ажыг адыгжыларның аразындан эң тергиини болуп, 1-ги черни Тываның эң шыырак адыгжыларының бирээзи, Тыва үндезин культура төвүнүң ус-шевери Артыш Борбак-оолович Монгуш чаалап алган! Быжыг соруктуң, ховар салым-чаяанның үлегери болуп чоруур...Read More

22 февраля  сотрудниками Центра тувинской культуры было организовано празднование Шагаа в таежном селе Верхнеусинское, расположенном на юге Красноярского края. В рамках празднования Шагаа в сельском Доме культуры с. Верхнеусинское прошел методический семинар «Шагаа: обычаи и традиции празднования». С приветственным словом на семинаре выступил директор Центра тувинской культуры Көшкендей И.М. В ходе методического семинара были рассмотрены...Read More

Ыдыктыг байырлалывыс Шагаада өгбелеривистен дамчып келген тыва оюннарны бо хүн чыглып келген чонга Тыва үндезин культура төвүнүң ажылдакчылары эрттиргеннер. Шагаа оюннарның тергиин тиилекчилери: Аас чогаал мөөрейинге: 1- ги черни Куулар Урана Сонамовна; 2-ги черни Монгуш Авырал; 3-кү черни Монгуш Урана Седи-Базыровна, Салчак Лилия чаалап алганнар. Кожумактар мөөрейинге тергиин болган 1-ги черни чаалап алган Самдан Клара...Read More

Шагаа байырлалының бир ыдыктыг кезээ – чолукшулга. Чаа чылды уткуп алган соонда, улуг назылыглар-биле чолукшууру, оларның амыр-кадыын айтырары болгаш олардан чагыг-сүме алыры – ханы утка сиңгирген ёзулал болур. Өгбе кижиниң чурттап турар чериниң ырак-чоогун барымдаалавас, албан чедер. Чаа чылдың бирги хүнүнде Тыва үндезин культура төвүнүң ажылдакчылары Тыва Республикавыстың культуразының, өөредилгезиниң болгаш өске-даа адырларының сайзыралынче улуг...Read More

Шаандан тура тыва кижи саңны аржааннап, аңнап, чер азы даг дагаанда, улуг үүле бүдүргенде, Шагаа дүшкенде салыр чораан. Саң салыры дээрге өгнүң эр ээзиниң бодунуң болгаш өг-бүлезиниң мурнундан өршээл, кежик дилеп, Дээр Ада болгаш Чер Ие – биле чажыт сымыраныг чугаазы болур. Саӊ салыр ёзулалды эртенги хүннүӊ херели аалдыӊ коданынга дээй бээри-биле эгелээр. Артыжын, ыяш-дажын, чеминиң...Read More

Бо хүн Шагаа бүдүүзүнде Тыва үндезин культура төвүнге “Муңгаш чарары” деп ханы уткалыг ёзулал база тоол кежээзи болуп эрткен. “Муңгаш чарары” деп езулалдың ыдыктыг, ханы утказын Тыва үндезин культура төвүнүң удуртукчузу Көшкендей И.М чыглып келген тоол кежээзиниң дыңнакчыларынга тайылбырны берген. Ол хойнуң хайындырып каан дөңмек сөөгүн чара соккаш, иштинде чилиин бурун чаңчыл аайы-биле чонга үлеп,...Read More